Internet to narzędzie. Z definicji ani dobre, ani złe. Może być źródłem wartościowej wiedzy, przestrzenią do realizowania swoich zainteresowań, okazją do rozwoju, ale może też być realnym zagrożeniem, zwłaszcza dla najmłodszych użytkowników. Jakie niebezpieczeństwa czyhają na dzieci w sieci? I co możemy zrobić, by nasze dzieci były bezpieczne w sieci?
Żeby zatroszczyć się o bezpieczeństwo dziecka w sieci, trzeba najpierw zdawać sobie sprawę z zagrożeń, jakie napotkać może młody człowiek korzystający z internetu. Mając świadomość ich istnienia i uważnie obserwując dziecko, interesując się tym, co robi online, można wcześnie wykryć niepokojące symptomy uzależnienia i podjąć odpowiednie działania.
Uzależnienie dziecka od telefonu ‒ jak rozpoznać wczesne objawy?
Zaczyna się niepozornie. Podjęliśmy decyzję o kupnie smartfona dla dziecka, mieliśmy kontrolę nad tym, w jaki sposób z niego korzysta, co ogląda, zainstalowaliśmy nawet specjalną aplikację do tzw. kontroli rodzicielskiej. Wszystko zrobiliśmy jak należy, aż w pewnym momencie zauważyliśmy, że dziecko spędza z telefonem w ręce więcej czasu niż ustaliliśmy. W zasadzie to cały czas ma telefon przy sobie i… no właśnie: jak wygląda i zachowuje się uzależnione dziecko od telefonu?
- Korzysta z telefonu praktycznie non stop, w tym podczas posiłków.
- Nie rozstaje się ze smartfonem, zabiera go ze sobą do toalety i kładzie się z nim spać.
- Reaguje agresywnie na prośby odłożenia telefonu.
- Jego nastrój uzależniony jest od treści, które znajduje w internecie.
- Wycofuje się z życia rodzinnego i społecznego ‒ interesuje je tylko to, co online.
- Ma trudności ze znalezieniem sobie innej aktywności niż smartfon, bez urządzenia mobilnego nudzi się i frustruje.
- Przez ciągłe zainteresowanie smartfonem zaniedbuje obowiązki i zapomina o różnych rzeczach.
Do tego dochodzą objawy fizyczne, takie jak zmęczenie, bóle głowy i szyi, wady postawy, problemy ze wzrokiem.
Dziecko uzależnione od gier ‒ jak do tego nie dopuścić?
Szczególnym rodzajem jest uzależnienie dziecka od gier. Mogą to być gry na smartfonie, wówczas objawy będą podobne jak w przypadku uzależnienia od telefonu, tyle że korzystanie przez dziecko z urządzenia mobilnego będzie ukierunkowane na tę jedną aktywność. Mogą to być także gry na konsolę czy komputer. Jak zapobiec uzależnieniu dziecka od gier?
- Postaraj się, żeby kontakt dziecka z ekranami odbył się jak najpóźniej.
- Ustal zasady grania, np. konkretne dni w tygodniu, konkretny moment w ciągu dnia oraz czas grania (np. godzina dziennie).
- Proponuj alternatywne aktywności, pomóż znaleźć dziecku inne hobby, np. czytanie książek dla dzieci.
- Dawaj przykład ‒ staraj się ograniczyć czas, który spędzasz ze smartfonem w ręku w towarzystwie dziecka.
- Rozmawiaj z dzieckiem o negatywnych skutkach spędzania zbyt dużej ilości czasu na grach.
Dziecko uzależnione od gier ‒ jak pomóc?
Uzależnienie wymaga sięgnięcia po pomoc psychologiczną, dlatego Waszym pierwszym krokiem powinno być udanie się z dzieckiem do terapeuty. Najlepiej takiego, który specjalizuje się w terapiach uzależnień.
Zawsze powtarzamy też, że kluczowa jest rozmowa. Także do tego, aby zwiększyć bezpieczeństwo dziecka w internecie. Nie wtedy, kiedy już zaistniał problem, ale dużo wcześniej, na etapie ustalania granic i budowania więzi. Dlatego:
- okazuj dziecku zainteresowanie;
- znajdź czas na wspólne aktywności;
- wyznaczaj granice;
- informuj dziecko o zagrożeniach ‒ uświadamiaj je w zakresie cyfrowych niebezpieczeństw;
- słuchaj i staraj się zrozumieć;
- nie bagatelizuj problemów, z których zwierza się dziecko;
- unikaj kar, wyśmiewania, lekceważenia.
Cyfrowych zagrożeń jest oczywiście o wiele więcej. Omawiamy je szeroko w ebooku „TWOJE DZIECKO W CYFROWYM LABIRYNCIE. Jak wspierać i chronić nasze dzieci w internecie”. To pokaźna dawka wiedzy dla każdego rodzica. Tego, którego dziecko korzysta z nowych technologii i tego, któremu jeszcze udaje się izolować syna czy córkę od ekranów. Jeszcze, bo Twoje dziecko prędzej czy później trafi do internetu, a im lepiej się na to przygotujesz, im wcześniej wyznaczysz granice i obowiązujące zasady, tym większa szansa na ‒ po pierwsze ‒ uniknięcie cyfrowych zagrożeń, a po drugie na to, że Twoje dziecko będzie umiało rozpoznać niewłaściwe treści w internecie i to właśnie u Ciebie poszuka pomocy, kiedy już natknie się na nie.
