W pierwszych latach życia dziecko nie ma jeszcze umiejętności i właściwych „narzędzi“ do samoregulacji emocji. Emocje biorą wówczas nad dzieckiem górę, przytłaczają go, w wyniku czego maluch wybucha złością. Tych trudnych momentów ‒ zarówno dla dziecka, jak i dla rodzica ‒ nie da się uniknąć. Można jednak zdobyć wiedzę na temat tego, jak reagować i sprawić, by napady złości u dziecka występowały rzadziej i trwały krócej.
Jak reagować na złość dziecka?
Wybuch złości u kilkulatka może być przez niego zaplanowany, na przykład kiedy dziecko okazaniem złości próbuje wpłynąć na rodzica, albo spowodowany nagromadzeniem emocji, z którymi maluch nie potrafi sobie poradzić. W pierwszym przypadku powinnaś ustalić granice i pokazać dziecku, że złość nie jest skuteczną metodą, aby coś u Ciebie wynegocjować. Jeśli mamy do czynienia z drugą sytuacją, Twoim zadaniem jest pomóc córce lub synowi uwolnić się z tej emocjonalnej reakcji, na przykład przytulając go lub przemawiając do niego kojącym głosem.
Swoje zachowanie w obliczu wybuchu złości u dziecka musisz dostosować do niego samego ‒ są maluchy, które potrzebują mocnego uścisku rodzica, aby się wyciszyć i są takie, dla których dotyk działa wówczas jak płachta na byka.
Tym, od czego jako rodzice powinniśmy zacząć okiełznanie złości u malucha, jest przećwiczenie naszej własnej reakcji na dziecięcy wybuch. Najgorszym, co możemy zrobić, jest wtórowanie dziecku, czyli okazanie złości lub frustracji. Wiemy, że to trudne, ale damy Ci wskazówki, jak radzić sobie ze złością dziecka:
- okaż zrozumienie: „Rozumiem, że jesteś zły/zmęczony/zawiedziony…”;
- zadbaj o bezpieczeństwo ‒ uważaj, żeby dziecko nie wybiegło na ulicę ani nie zrobiło krzywdy sobie lub komuś innemu, np. rzucając zabawką w stronę rodzeństwa;
- wyznacz granice, np. nie pozwalaj na to, by dziecko Cię biło, gryzło itd.
Postaraj się zatroszczyć o własne potrzeby. Wypoczęta i zrelaksowana, świadoma istnienia własnych emocji, łatwiej zachowasz spokój w konfrontacji z małym awanturnikiem.
Sposoby na złość dla dzieci
Emocje, których doświadcza maluch, muszą znaleźć ujście. Trzeba zatem wypracować sposób, by wyrażać je w taki sposób, który nikogo nie krzywdzi. Można je na przykład:
- wyskakać,
- wytupać,
- wykrzyczeć,
- wyśpiewać głośno.
Tego unikaj, czyli to nie są dobre sposoby radzenia sobie ze złością u dzieci:
- zostawianie dziecka samego;
- lekceważenie dziecka i udawanie, że nie widzisz jego wybuchu;
- długie wywody słowne ‒ dziecko przepełnione emocjami nie słyszy, co do niego mówisz.
Jak pomóc dziecku radzić sobie ze złością?
Z czasem sama zauważysz, która z metod jest najbardziej skuteczna i jak pomóc dziecku opanować złość, a ono nauczy się inaczej regulować swoje emocje i obojgu będzie Wam łatwiej.
Nie bądź dla siebie zbyt krytyczna, jeśli nie zawsze uda Ci się postąpić tak jak trzeba, jak sobie zaplanowałaś. Wychowywanie dziecka jest trudne, a popełnianie błędów ‒ ludzkie. Dlatego chcemy Wam pomóc. Jak? Propozycjami mądrych, pomocnych książek dla dzieci i rodziców. Zajrzyj do naszej księgarni online i znajdź tytuł, który najlepiej odpowiada na Wasze potrzeby.
Jak nauczyć dziecko radzić sobie ze złością?
Kiedy atak złości minie, zachęć dziecko do tego, żeby nazwało emocje, jakie odczuwało i okaż dla nich zrozumienie. Czytajcie wspólnie książki, w których występuje rozmaite emocje, żeby dziecko dowiedziało się o ich istnieniu i umiało rozpoznać je w momentach, kiedy mu towarzyszą.
Gorąco polecamy naszą serię o Lamie Lence i jej przyjaciołach. Każde z opowiadań kończy się refleksją bohaterów o tym, co się wydarzyło, jakie emocje w nich wywołało i w jaki sposób udało się z nimi poradzić. Opracowaliśmy je tak, aby były ciekawe dla kilkulatka, a Tobie, drogi rodzicu, podpowiedziały między innymi, jak pomóc dziecku rozładować złość.
